De ijsbeer is de grootste berensoort en leeft op een unieke plek: de Noordpool. Met zijn witte/gele vacht en dikke vetlaag weet deze beer te overleven met extreem koude temperaturen. Wist je dat een ijsbeer ook heel goed kan zwemmen? Het is daarom niet gek dat zijnLatijnse naam Ursus Maritimus ‘zeebeer’ betekent. Op deze pagina ontdek je nog meer leuke ijsberen weetjes voor een ijsberen spreekbeurt.
De kenmerken van een ijsbeer
Een ijsbeer is wel een hele bijzondere beer. Hij leeft namelijk onder bijzondere weersomstandigheden en heeft een uniek leefgebied waar maar weinig andere warmbloedige dieren weten te overleven. We hebben de belangrijkste kenmerken van deze zoogdieren op een rij gezet:
- Het zijn zoogdieren die behoren tot de beren
- Het zijn de enige beren wiens dieet alleen bestaat uit vlees van andere dieren
- Ze komen in het wild alleen voor in gebieden in het uiterste Noorden
- Ze hebben een dikke onderhuidse vetlaag die ze beschermt tegen de kou
- Door de zwemvliezen bij de poten kan een ijsbeer wel drie tot vier km/u zwemmen
- Het zijn solitaire dieren die alleen op zoek gaan naar een partner in paringstijd
- Het zijn helaas bedreigde dieren
Een ijsbeer is ook een hele grote beer. Mannetjes worden ruim tweeënhalve meter lang en het ijsbeer gewicht kan wel oplopen tot zo’n 300 tot 800 kg. Vrouwtjes zijn wat kleiner en kunnen maximaal twee meter worden. Zij wegen tussen de 150 en 300 kg.
IJsberen winterslaap
Net als andere beren, houdt de ijsbeer ook een winterslaap. Al zijn het alleen de vrouwtjes die zich in de winter terugtrekken in een sneeuwhol. In die winterperiode baren ze hun jongen en brengen ze meeste tijd van hun zwangerschap door in hun hol.
Wat eten ijsberen?
De meeste beren zijn alleseters. De ijsbeer daarentegen eet alleen maar vlees van andere dieren. Op het menu staan voornamelijk zeehonden zoals de ringelrob, maar ook gestrande walrussen en walvissen en ander vissen vallen soms ten prooi aan de ijsbeer.
Waarom eten ijsberen geen pinguïns?
Ondanks dat een pinguïn en een ijsbeer allebei op de polen leven, zullen ze elkaar nooit tegenkomen. Dit komt omdat een pinguïn op de Zuidpool leeft, terwijl een ijsbeer leeft op de Noordpool. Vandaar dat de pinguïn niet op het menu staat van de ijsbeer.
Waar leven ijsberen?
Het ijsberen leefgebied is voornamelijk de Noordpool. Zoals je kon lezen, vind je dus geen ijsberen op de Zuidpool! Naast de Noordpool, vind je ze ook in de Noordelijke gebieden van Canada, Alaska, Groenland en Rusland.
De voortplanting van de ijsbeer
Zoals je al hebt gelezen, leeft een ijsbeer alleen. In de paringstijd – de maanden maart tot juni – gaan het mannetje en vrouwtje op zoek naar elkaar. Wat bijzonder is, is dat het bevruchte eitje na het paren nog een hele tijd in de eileider blijft voordat deze zich hecht aan de baarmoeder van het vrouwtje. Dit wordt ook wel een uitgestelde zwangerschap genoemd. De embryo begint pas met ontwikkelen in oktober of november! Na zeven tot acht maanden worden de jongen geboren. We schrijven jongen omdat er heel vaak een tweeling wordt geboren. Hoe cool is dat?!
Baby ijsbeer
De baby ijsberen worden geboren in de maanden december en januari en blijven tot maart of april in het hol. Dat is ook nodig, want de kleine ijsbeertjes zijn nog heel erg kwetsbaar na hun geboorte. De oogjes zitten nog dicht en ze wegen nog maar zo’n 600 gram en zijn maar 25 centimeter lang. Het duurt ongeveer twee jaar totdat de ijsbeertjes onafhankelijk zijn van hun moeder. Moeder ijsbeer heeft dus haar handen vol aan het opvoeden van haar twee jongen. Een vrouwtje is ongeveer na vijf jaar volwassen en bij een mannetje is dat pas na acht jaar.
IJsbeer aanval: zijn ijsberen gevaarlijk?
De ijsbeer is een groot roofdier op de Noordpool, het is dus geen verrassing dat deze dieren gevaarlijk zijn. Maar zijn ze ook een gevaar voor de mens? Volgens poolonderzoeker Maarten Loonen zijn ijsberen steeds minder bang voor mensen. Dit zegt hij in een artikel van RTL Nieuws. Een ijsbeer aanval komt hierdoor vaker voor. Anders dan andere beren, ziet de ijsbeer een mens wél als prooi, zegt Loonen in het interview. Hierdoor zijn deze dieren erg gevaarlijk wanneer je ze in het wild tegenkomt.
Minder bang voor de mens
Waar ijsberen eerst erg bang waren voor de mens, durven ze nu steeds dichterbij te komen. Iets wat slecht nieuws is voor de ijsbeer. Wanneer ze te dichtbij komen, worden ze neergeschoten – en er zijn al zo weinig ijsberen op de wereld! Het wordt daarom steeds belangrijker om de ijsbeer beter te beschermen waardoor ze geen menselijke gebieden in hoeven te trekken om op zoek te gaan naar voedsel.
De ijsbeer wordt met uitsterven bedreigd
Je weet het misschien al, maar de ijsbeer wordt bedreigd. Onder andere door smeltend zee-ijs als gevolg van klimaatverandering, mens-dier conflicten, de illegale jacht op deze dieren en de vervuiling en verstoring van het leefgebied. Door het smelten van het zee-ijs trekken vervuilende schepen en industrie naar deze koude gebieden.
Waarom worden ijsberen bedreigd?
De belangrijkste reden dat ijsberen uitsterven, is het verlies van hun leefgebied. Door de opwarming van de aarde smelten de ijskappen op de Noordpool. Slecht nieuws voor al het leven op dit continent, want de Noordpool bestaat alleen uit zee-ijs. Hierdoor kan het voorkomen dat er in toekomst in de zomermaanden geen ijs meer is voor de ijsberen om op te leven. Een verschrikkelijk scenario, want zonder de weerkaatsing van het zonlicht door het witte landoppervlak, stijgt de temperatuur op aarde nóg sneller. Tijd om in actie te komen, dus om de gevolgen van de klimaatverandering zoveel mogelijk in te perken.
De ijsberen populatie
De ijsbeer heeft het zee-ijs nodig om op te jagen. Doordat dit ijs steeds minder groot wordt, hebben deze dieren minder eten tot hun beschikking. Sommige ijsberen – vooral de kleintjes – overleven zulke hongerperiodes niet. Zo wordt er voorspelt dat er in 2050 30% minder ijsberen zijn. Gelukkig is er ook goed nieuws, want veel organisaties werken keihard om de ijsbeer te redden. In Rusland is er bijvoorbeeld een beschermd gebied van 8.000 vierkante kilometer waarin de ijsbeer zorgeloos kan leven. Om deze dieren van uitsterven te beschermen, zijn er echter veel meer van dit soort projecten nodig.