Wil je alles leren over walvissen? Dan ben je hier op het juiste adres. Op deze pagina ontdek je namelijk alles over deze bijzondere waterdieren. Zo beantwoorden we (natuurlijk) de vraag: Is een walvis een zoogdier? Ben je er klaar voor?
Kenmerken van walvissen
Een walvis is – ondanks de naam misschien anders doet vermoeden – geen vis, maar een zoogdier. De walvissen (Cetacea) leven dus in het water, maar moeten naar het wateroppervlakte om adem te halen. Je kunt de walvissen onderverdelen in twee soorten: baleinwalvissen en tandwalvissen. Ze hebben ieder andere eigenschappen.
Hoe groot is een walvis?
De grootte van een walvis verschilt per soort. Zo kunnen baleinwalvissen wel achttien tot 30 meter lang worden! Tandwalvissen zijn over het algemeen wat kleiner van stuk. Al is de potvis wel een uitzondering, want die kan maximaal zestien meter worden!
Hoe oud wordt een walvis?
Een walvis kan kan heel oud worden. Een Blauwe Vinvis wordt wel zo’n 80 tot 90 jaar en een potvis tikt vaak de 70 aan. Maar een echte uitschieter is de Groenlandse walvis. Deze walvis soort kan maar liefst 200 (!) jaar worden. Het is daarom het oudste zoogdier op aarde.
Hoe ademt een walvis?
Net als dolfijnen en orka’s ademen walvissen door een spuitgat aan de bovenkant van hun kop. Leuk feitje: ze slaan de zuurstof niet op in hun longen, maar in het spierweefsel. Cool hè, vind je niet?
Wat eet een walvis?
Baleinwalvissen hebben een gigantische bek dat werkt als een soort zeef. In hun bek zitten baleinen waarmee microscopisch voedsel zoals plankton en krill blijft hangen en daarna opgegeten kan worden. Tandwalvissen zijn daarentegen echte roofdieren met een gebit. Met hun walvis tanden jagen ze op prooien zoals kleine vissen.
Walvis soorten
Je weet dus nu dat we walvissen kunnen onderverdelen in baleinwalvissen en tandwalvissen. Dit zijn onder de walvisachtigen de bekendste soorten:
- Blauwe walvis
- Witte walvis
- Bultrug walvis
- Potvis
- Groenlandse walvis
- Bruinvissen
- Noordkapers
- Narwallen
- Dolfijnen
- Orka’s
De voortplanting van walvissen
Waar tandwalvissen in troepen samenleven, zijn baleinwalvissen solitaire wezens. De manier waarop ze paren met een partner is daarom heel verschillend. Over het algemeen gebruiken vrouwtjes hun unieke communicatie middel (geluid) om een mannetje te lokken. Bij sommige soorten vechten mannetjes met elkaar voor het vrouwtje. Het paren zelf ziet er bij de verschillende soorten hetzelfde uit. Het mannetje en vrouwtje paren buik tegen buik.
Een walvis baby
Na negen tot achttien maanden bevalt het vrouwtje van een walvis baby, dat ook wel een kalfje wordt genoemd. De kalveren worden heel snel groot, een baby orka kan bijvoorbeeld wel één kilo per uur aankomen.
Walvis geluid
Wat zo uniek is aan walvisachtigen, is hun manier van communiceren. Tandwalvissen hebben bijvoorbeeld een speciaal orgaan ‘de meloen’ wat echolocatie mogelijk maakt. Hiermee kunnen ze hun prooien lokaliseren én communiceren met hun soortgenoten. Jammer genoeg verstoren wij mensen dit bijzondere communicatiemiddel, want door menselijke geluiden (denk aan olieboringen etc.) wordt het gehoor van walvissen beschadigd. Hierdoor kunnen ze moeilijker partners vinden om zich mee voort te planten.
Het leefgebied van walvissen
Waar komen walvissen voor, vraag je? Nou dat is eigenlijk in alle zeeën over de hele wereld. Tandwalvissen vind je verspreid over de hele wereld, maar baleinwalvissen vind je voornamelijk rond de Noordpool en Zuidpool. In de zomer eten ze zich in deze koude gebieden tonnetje rond en in de winter trekken ze naar warmere gebieden om zich voort te planten.
Walvisjacht: een bedreiging voor walvissen
Een walvis speelt een hele belangrijke rol in het behoud van gezonde oceanen. Hun poep – ja, echt – zorgt er namelijk voor dat CO2 wordt omgezet in zuurstof. De uitwerpselen van de walvis zijn namelijk voeding voor plankton, dit neemt dan weer CO2 op en gaat de opwarming van de aarde tegen.
De jacht op walvissen
Jammer genoeg zijn sommige walvis soorten bedreigd. Omdat een walvis zo’n groot zeezoogdier is, hebben ze geen natuurlijke vijanden. De mens daarentegen, zorgt ervoor dat deze bijzondere dieren dreigen uit te sterven. En dat heeft alles te maken met de walvisjacht. Eeuwenlang worden walvissen gevangen voor hun vlees en hun oliën werden gebruikt om zeep en brandstof van te maken.
Een dodelijke traditie
Alhoewel de commerciële walvisjacht al sinds 1986 is verboden, gaat de jacht op deze waterdieren gewoon door in de landen IJsland, Noorwegen en Japan. Deze landen claimen dat het jagen op walvissen hoort bij hun cultuur en tradities en dat ze het daarom niet kunnen afschaffen.
Andere bedreigingen voor walvissen
Maar dat is niet de enige reden waarom walvissen worden bedreigd. Deze dieren worden namelijk ook gevangen als een bijvangst door commerciële visserij. Ook de zeevaart en het verlies van leefgebieden dragen er aan bij dat er steeds minder walvissen in onze zeeën zwemmen.
Wil je meer lezen over de bedreigingen voor walvissen? Het WNF voert campagne voor het beschermen van deze bijzondere dieren. Kijk dus vooral op hun website wat jij kunt doen om deze bijzondere dieren te helpen.