Wat je van beren leren kan? Nou een hele hoop. Dat laten we je op deze speciale pagina aan je zien. We duiken in leuke beren weetjes en vertellen je alles over de winterslaap waar wij mensen stiekem heel jaloers op zijn. Zit je er klaar voor?
De eigenschappen van beren
Beren (Ursidae) zijn er in alle soorten en maten. We nemen de gemeenschappelijke kenmerken van deze dieren hier onder de loep.
- Het zijn zoogdieren en roofdieren
- Ze zijn alleseters en eten naast vlees dus ook veel plantaardig voedsel
- Ze kunnen heel snel zijn op korte afstanden
- Ze zijn heel sterk
- Ze hebben een dikke vacht
- Ze houden een winterslaap
Een mannetjes beer is groter dan het vrouwtje. Bij de grootste beren soort de ijsbeer, is dit heel goed te zien. Zo kan het beren gewicht bij een mannetje oplopen tot wel 800 kilogram! Terwijl het gewicht van een vrouwtje kan oplopen tot (maar) 300 kilogram.
Beren soorten
Er zijn in totaal acht soorten. Ijsberen zijn de grootste beren en de Maleise beer de kleinste. Deze beer weegt maximaal maar 45 kilogram – wat een verschil hè?! Onder de acht soorten, zijn ook allerlei sub-soorten. We hebben de meest bekende voor je op een rij gezet:
- Reuzenpanda
- Bruine beer
- Grizzly beer
- Ijsbeer
- Aziatische zwarte beer
- Amerikaanse zwarte beer
- Maleise beer
- Lippenbeer
- Brilbeer
Winterslaap beren
Zodra het buiten kouder wordt, begint bij deze dieren de winterslaap. Al houdt een beer eerder een winterrust dan dat hij deze maanden diep ligt te slapen. Voordat een beer in winterrust gaat, eet hij extra veel. Daarna laat hij zijn lichaamstemperatuur zakken met maximaal vijf graden. Hiermee bespaart hij energie om de winter door te komen met zo min mogelijk lichamelijke beweging. Een beer laat zich in deze tijd soms nog wel zien om iets kleins te eten of om te reageren bij gevaar. Vandaar dat je het geen echte winterslaap kunt noemen.
Voedsel
Een beer is een omnivoor: met uitzondering van de panda’s voeden ze zich met zowel vlees als planten. Het dieet bestaat bijvoorbeeld uit vruchten, zaden, noten, wortels, honing, insecten, vissen en kleine zoogdieren. Het is dus geen fabel dat een beer dol op honing is! Een ijsbeer hoeft daarentegen vrijwel geen planten, maar leeft vooral op vlees van zeehonden, kleine walvissen en walrussen. Lees meer in ons blog over ‘Wat beren allemaal eten?‘
Waar leven beren?
Omdat er zoveel verschillende soorten zijn, vind je beren in het wild over de gehele wereld (met uitzondering van de continenten: Australië, Afrika en Antarctica). Omdat de wilde beren per soort ergens anders leven, sommen we de leefomgeving van de bekendste soorten voor je op.
- De brilbeer (Andesbeer) leeft in Zuid Amerika, in de bossen van het Andes gebergte
- De ijsbeer leeft op de noordpool
- De lippenbeer leeft in Zuid Azië, in India, Sri Lanka en Nepal
- De Maleise beer (Honingbeer) leeft in Zuidoost-Azië en Borneo en Sumatra
- De reuzenpanda leeft in Midden China
- De zwarte beer leeft in Noord-Amerika
Wilde beren in Europa
Ook in Europa kun je een wilde beer tegenkomen. Zo leven er in Scandinavië, Oost-Europa en in Zuid-Europa echt wilde beren. De meeste kans om een beer te spotten heb je in Finland, Roemenië, Slowakije en Zweden.
Beren in Nederland
De beer vind je niet meer in het wild in Nederland. Al vind je wel veel beren in de Nederlandse dierentuin. Zo heeft het Ouwehands Dierenpark een heus berenbos waarin beren zich heel vrij kunnen bewegen.
Beren voortplanting: zo werkt het
Een beer leeft voornamelijk alleen, maar het territorium van een beer kan wel overlappen met die van een ander. Er zijn jongen die wel twee jaar nadat de wegen met moeder beer zijn gesplitst, met elkaar blijven optrekken. Wanneer een beer vijf jaar is, kan hij gaan paren. Een mannetje vecht om een vrouwtje als er een ander mannetje in het spel is en dit kan er hard aan toegaan.
Parende beren
De paartijd van een beer is in de maanden mei tot juli. De bevruchting van een vrouwtje beer gebeurt alleen niet meteen, dit kan namelijk uitgesteld worden tot wel zeven maanden! Dit doen zij zodat het vrouwtje haar jongen krijgt in de allerbeste omstandigheden. Een beer is maar zestig dagen zwanger en bevalt tijdens de winterslaap. Het is daarom niet gek dat de jongen blind en kaal ter wereld komen.
Beren-welpjes
Een beer krijgt gemiddeld gezien één tot twee jongen. Ze zijn ongeveer zo groot als een cavia en enorm afhankelijk van hun moeder. Wanneer de jongen zijn geboren, gaat het mannetje weg van de moeder. Een berin voedt haar jongen zelf op en doet dit totdat de jongen drie of vier jaar oud zijn, pas dan zijn deze kleine beren klaar om zelf de wijde wereld in te trekken.
Bedreigde dieren
Met de berensoorten gaat het niet echt de goede kant op. Zo zijn zes van de acht berensoorten bedreigd. De enige soorten waar het nog redelijk goed mee gaan is de bruine beer en de Amerikaanse zwarte beer. De andere bedreigde soorten zijn de: Maleise beer, de Aziatische zwarte beer, de lippenbeer, de reuzenpanda, de ijsbeer en de brilbeer.
De ijsbeer
Vooral het beeld van de ijsbeer wiens leefomgeving in een gigantisch tempo verdwijnt, staat op onze netvlies gebrand. Door klimaatverandering smelten de poolkappen en in de zomer is er steeds minder ijs om op te leven. Gelukkig is het Wereld Natuurfonds (WNF) druk in de weer om de ijsbeer te redden. Dit door het huidige Noordpoolgebied te beschermen, conflicten met mensen te voorkomen en te zorgen voor strengere milieuregelgeving om de klimaatverandering te vertragen.
Leuke beren weetjes
We sluiten deze informatieve pagina af met een paar interessante weetjes over de beer. Wij zijn namelijk dol op deze grote roofdieren die er eigenlijk best schattig uit zien.
Wist je dat?
- De ijsbeer het grootste landroofdier op aarde is?
- Panda’s als enige soort uitsluitend planten eet en dat de ijsbeer alleen vlees eet?
- De bruine beer in Noord Amerika zo slim is dat hij steeds vaker op bezoek gaat bij mensen voor eten?
- Een volwassen beer wel 65 km/u kan rennen?
- Een Grizzly graag zo vies mogelijk ruikt om zo zijn eigen geur te maskeren voor zijn prooi?