De vos (Vulpes vulpes) is een lid van de hondachtigen zoals ook de wolven en jakhalzen. Er wordt verschillend over vossen gedacht, enerzijds sluw en een boef, anderzijds heel aaibaar en mooi.
De bekendste vossen zijn de gewone (rode) vos, de zilvervos, de poolvos en de steppevos. Er zijn ook minder bekende en bijna uitgestorven vossen zoals bijvoorbeeld Darwins vos.
Uiterlijk
De vacht van de meeste vossen is meestal roodbruin, maar kan ook beige, zilver, zwart of helderrood zijn. De verschillende kleuren van de vacht leiden ook tot verschillende benamingen zoals de zilvervos, brandvos of kruisvos. Ook zijn er albino’s onder de vossen.
De oren zijn aan de achterkant zwart net zoals de onderkant van de poten en de ‘sokken’. De bovenlip en de bef zijn wit en veel vossen hebben witte haren in het puntje van de staart en bij sommigen is de staartpunt helemaal wit.
De staart is dik, lang en ruig.
Vossen hebben een slanke snuit en rechtopstaande, puntige oren. De vos staat hoog op de poten en wordt zo’n 35-40 cm hoog (schouderhoogte). Van kop tot staart is de vos tussen de 50-80 cm (afhankelijk van het type en de sekse). De staart zelf is zo’n 32-48 cm lang.
Een vos weegt 6-10 kg en in sommige gevallen wel 15 kg.
Hoe leeft de vos?
Vossen leven in een hol, dat kan een zelfgegraven hol zijn maar ook een hol van een das of konijn. De gang naar het hol is meestal zo’n 20 cm qua doorsnee.
Vossen leven vaak in groepen van zo’n 6 dieren met een dominante mannetjesvos (rekel) en een dominante vrouwtjesvos (moervos). Zodra de rekels volwassen zijn worden ze uit de groep verjaagd.. De ondergeschikte moervossen zijn helpers, die onder andere helpen met de opvoeding van de jonge vossen.
Wat eten vossen?
Vossen jagen alleen en meestal in de schemering of nacht. In rustige gebieden jaagt de vos echter liever overdag. De vos is geen kieskeurige eter en eet bijna alles. Meestal eet de vos kleine en middelgrote prooidieren, zoals kevers, muizen, konijnen, egels en hazen. Maar de vos eet ook eieren, vruchten en afval. Alleen kikkers, padden, mollen en spitsmuizen staan niet hoog op het menu.
De vos is snel en kan wel een snelheid van 60 kilometer per uur behalen in de sprint, dat helpt natuurlijk wel bij het jagen.
Voortplanting & Ontwikkeling
De vos is meestal monogaam en paart in de winter. De vrouwtjes zijn maar 1 tot 6 dagen vruchtbaar. De draagtijd is 51-56 dagen en de jongen worden meestal tussen maart en mei (de lente) geboren. Een nestje telt doorgaans 4-6 jongen.
De eerste dagen (11-14) zitten de ogen van de welpen dicht. Daarna gaan de blauwe ogen open, maar die worden later vanzelf bruin. Na 4 weken beginnen de neus en oren ook flink te groeien en na 6 maanden zijn de jongen niet meer te onderscheiden van volwassen exemplaren.
Tegen de tijd dat het herfst is zijn ze zelf volwassen en gaan / moeten ze op zoek naar hun eigen territorium. Na 10 maanden zijn ze geslachtsrijp en kunnen ze dus aan hun eigen jongen gaan denken.
Waar vind je vossen?
De vos is van alle roofdieren het meest verspreid te vinden (vroeger was dat de wolf). Je vindt vossen van de poolcirkel tot Noord-Afrika in Noord-Amerika en in Azië (de steppen). Dit komt omdat de vos zich makkelijk aan kan passen en geen kieskeurige eter is.
Bedreiging
In Nederland mogen vossen het hele jaar door gedood worden tussen zonsopkomst en zonsondergang. Dit ter bescherming van andere diersoorten, zoals weidevogels of ter bescherming van vrije-uitloop kippen bij kippenbedrijven. Gelukkig is er wel een verbod op nachtelijke vossenjachten.
De vossenjacht is de grootste bedreiging van de vos. In het wild kunnen ze in theorie 10 jaar oud worden, maar in de praktijk sneuvelen ze vaak veel eerder.
Fokdier
Helaas wordt de vos in sommige landen gefokt voor de pels, bijvoorbeeld in China en Finland. In Nederland en België is het fokken van vossen voor hun pelzen gelukkig verboden.