De witte haai (Carcharodon carcharias) wordt misschien wel als de meest gevaarlijke haaiensoort gezien. Hij heeft een slecht imago gekregen, terwijl deze grote vis lang niet zo gevaarlijk is voor de mens als je misschien denkt.
Witte haaien worden ongeveer vier tot vijf meter lang en wegen 680 tot 1100 kilogram. Ze hebben een stompe snuit en een brede bek. Hun rug is blauwgrijs en ze hebben een witte buik. Dat is niet voor niets, want hierdoor is het moeilijker om de haai te spotten van boven af, maar ook van onderen. Leuk om te weten: witte haaien zijn de enige haaien die warmbloedig zijn.
Gedrag van de witte haai
Net als andere haaien, legt deze haai grote afstanden af. Dat moet ook wel om de zuurstofvoorziening op peil te houden. Zwemmen ze niet? Dan verdrinken ze. Ze leven een solitair leven en komen alleen bij elkaar om te paren.
Het leefgebied van de witte haai is heel verspreid. Je komt ze vooral tegen in de kustwateren in gematigde gebieden. Het water rondom de Noord- en Zuidpool is te koud voor deze vissen. Ze leven in afgelegen gebieden, waardoor ze niet vaak door mensen worden waargenomen.
Voedsel
Deze haai eet eigenlijk alles wat er in de zee rondzwemt, maar heeft zich gespecialiseerd in het jagen op grote prooien zoals zeehonden, dolfijnen, vissen en soms zelfs kleinere haaien. Ze hebben een bijzonder goed reukvermogen, zo ruiken ze een druppeltje bloed al op grote afstand. Deze haai benadert de prooi van onderen en zwemt er ineens op af. Hij maakt daarmee goed gebruik van het water. Bij de aanval trekt de haai zijn prooi (een zeehond bijvoorbeeld) mee onder water zodat het dier verdrinkt.
Tijdens de jacht gebruiken ze voornamelijk hun neus om prooien op te sporen. Met een speciale sensor kunnen ze via echolocatie prooien opsporen wanneer zij bewegen. Doordat de witte haai niet zo goed kan zien, kan een vis ontsnappen door heel stil te blijven.
Voortplanting van de witte haai
Deze haai is eierlevendbarend. Dit betekent dat het vrouwtje wel eieren legt, maar deze in de baarmoeder uitkomen. De kleine haaitjes worden daardoor levend geboren.
Is de witte haai gevaarlijk?
Een vraag die veel mensen bezighoudt, want die witte haai ziet er niet uit als een lieverdje. Zeker door films als Jaws. Toch komen witte haai aanvallen minder vaak voor dan je denkt. Een witte haai valt een mens namelijk niet bewust aan. Hij vergist de mens dan voor een zeeleeuw of dolfijn. Omdat deze haai mensen niet eens lekker vindt, laat hij direct los wanneer hij een mens te pakken heeft. Hierdoor zijn de meeste aanvallen van witte haaien niet dodelijk.
Bedreiging
Deze bijzondere haai wordt bedreigd door toedoen van de mens. Volgens het Wereld Natuurfonds (WNF) zijn er drie oorzaken waarom deze dieren met uitsterven worden bedreigd:
- Overbevissing. Doordat er vroeger veel werd gevist op witte haaien, is de populatie kleiner geworden. Ondanks dat vissen op de witte haai verboden is, wordt er nog steeds illegaal naar gevist. Daarnaast raken steeds meer haaien verstrikt in visnetten van de commerciële visserij.
- Vervuilde zeeën. De oceanen zitten vol met plastic. Iets waar deze haai ook mee te maken krijgt. Het plastic kan zo giftig zijn waardoor hij dood kan gaan.
- Duiken met haaien. Het zwemmen met de witte haai is een populaire attractie voor toeristen, maar verstoort wel hun natuurlijke gedrag.