Leuk dat je dit blog over gieren leest. Deze vogels ruimen dode dieren en voorkomen zo ziekteverspreiding. Er zijn twee soorten, namelijk gieren van de Oude Wereld (Accipitridae) en gieren van de Nieuwe Wereld (Cathartidae), allebei uit de familie van de havikachtigen (Accipitridae). In deze blog bespreken we onder andere de eetgewoonten en habitats van deze aasetende roofvogels.
Gieren soorten
Wereldwijd zijn er diverse soorten gieren, elk met hun eigen unieke kenmerken. Hier zijn enkele van de meest opmerkelijke:
- Vale gier: Deze gier, vaak gespot in Europa en Azië, staat bekend om zijn bleke uiterlijk en indrukwekkende spanwijdte van tot wel 2,65 meter.
- Zwarte gier: Een wat robuustere gier die voornamelijk in Amerika leeft. Zijn donkere verenkleed onderscheidt hem van andere soorten.
- Afrikaanse gier: Deze soort is wijdverspreid over het Afrikaanse continent en is cruciaal voor het opruimen van kadavers, waardoor ziektes worden voorkomen.
- Witte gier: Ook bekend als de Egyptische gier, deze kleinere giersoort is te herkennen aan zijn contrasterende witte veren met een zwart masker.
Wat eten gieren?
Gieren zijn aaseters en hun dieet bestaat voornamelijk uit het vlees van dode dieren, zoals van buffels, zebra’s, paarden en konijnen. Ze vervullen een essentiële rol in het ecosysteem door te helpen bij het opruimen van kadavers, wat ziekteverspreiding beheerst en de omgeving schoonhoudt. Deze vogels hebben een voorkeur voor vers kadavers, maar hun uitzonderlijk sterke maagzuur stelt hen in staat om ook van ouder aas te eten, waar andere dieren zich niet aan wagen. Dit maagzuur is zo krachtig dat het botulisme-toxines, cholera-bacteriën en andere pathogenen, die vaak in rottend vlees worden aangetroffen, kan neutraliseren.
Gieren gebruiken hun scherpe gezichtsvermogen en, in het geval van sommige soorten zoals de Amerikaanse zwarte gier, een zeer ontwikkeld reukvermogen om dode dieren te vinden. Deze vogels werken vaak samen om toegang te krijgen tot grotere kadavers, die voor een enkele vogel te moeilijk zouden zijn om te openen. Bij het eten van deze grotere kadavers nemen verschillende soorten gieren specifieke rollen aan: sommige soorten breken het harde, taaiere huidweefsel, waarna anderen zich voeden met het zachtere vlees binnenin.
Waar leven gieren?
Gieren zijn te vinden in een verscheidenheid aan habitats over de hele wereld, variërend van woestijnen en savannes tot bergachtige regio’s. Hun verspreiding is sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van voedselbronnen en geschikte broedlocaties.
Gieren in Nederland
Hoewel gieren niet inheems zijn in Nederland, worden er soms rondtrekkende exemplaren waargenomen, vooral tijdens de migratieperiodes. Deze zeldzame waarnemingen zijn meestal van de vale gier, die soms noordwaarts dwaalt vanuit zijn broedgebieden in Zuid-Europa.
Gieren in Frankrijk
Frankrijk is een belangrijk land voor de vale gier, met stabiele populaties in de bergen zoals de Alpen en de Pyreneeën. De afgelopen decennia zijn er succesvolle herintroductieprogramma’s uitgevoerd om de populaties van deze en andere gierensoorten, zoals de monniksgier en de aasgier, te versterken.
Gieren in Spanje
Spanje heeft een van de grootste en gezondste gierenpopulaties in Europa, vooral de vale gier en de monniksgier. Deze vogels zijn vooral te vinden in de bergachtige regio’s zoals de Pyreneeën, maar ook in andere delen van het land zoals Andalusië en Castilla y León.
Gieren in Afrika
Afrika is thuis voor een diverse groep van gieren, waaronder de Afrikaanse witte rug gier, de kapgier, en de Rüppells gier. Deze soorten zijn verspreid over het continent, vooral in savannes en open bosgebieden waar ze gemakkelijk toegang hebben tot voedselbronnen.
Veelgestelde vragen
Hoe groot is een gier?
De gemiddelde gier kan een lengte bereiken van ongeveer 98 tot 115 cm, met een spanwijdte die varieert van 1,5 meter tot wel 2,8 meter, afhankelijk van de soort.
Is de gier gevaarlijk?
Nee, de gier is niet gevaarlijk voor mensen. Hij voedt zich met dode dieren en vormt geen bedreiging voor levende wezens.
Hoe lang leeft de gier gemiddeld?
Dat varieert per soort, maar gemiddeld wordt een gier in het wild 20 tot 30 jaar oud worden.
Hoe snel vliegt een gier?
Hij is geen bijzonder snelle vlieger; hij vertrouwt meer op zweven en thermiek. Hij kan echter snelheden bereiken van rond de 56 km/u tijdens de vlucht.